Trump kafası başarabilir mi?

Dünya, ABD Başkanı Trump’ın öngörülemeyen, duygusal, bencil ve kafasındaki Amerika imajının sınırları dışında kimseye değer vermeyen politikası nedeniyle büyük bir gerilim yaşıyor. Demokrasileri, ticaret düzenini ve en başta da insan haklarını tehdit eden; dolayısıyla herkesi olumsuz etkileyen sonuçları olabilecek bir gerilim… Trump ve ekibi, insanlık tecrübesini reddedip yerine de sadece ne olduğu tanımlanamayan yeni bir Amerikancılıkla şov yapıyor.

Koltuğa oturur oturmaz, Kanada ve Grönland’ı ilhak planı açıklayan, Meksika Körfezi’nin adını değiştiren, Gazze’yi Gazzeliler’den arındırıp tatil beldesi hesapları yapan, NATO’yu tehdit eden ve aslında aklına ne gelirse bunu fetih planına dönüştüren bir sınır tanımazlıkla saldırıyor. Sınır tanımaz olduğu kadar, kural ve hukuk tanımaz da… Savaşı bitirmek için can simidi attığı Rusya’nın Avrupa için tehdit olmasını umursamıyor. Öte yandan, Ukrayna’da batağa saplanan Putin’e verdiği büyük desteğe rağmen onu yine de masaya oturtamıyor. ABD’nin uluslararası hukuku tanımayan tarzı, İsrail’e büyük imkan açarken; Rusya ve Çin’e de güçlü bir referans sağlıyor: Gücü gücü yetene saldırabilir; ABD artık kimseyi korumayacak. Çünkü, Trump da aynısı yapacak!

Trump, büyük bir oyun oynadığı havasında ama dünyanın geri kalanı, hesapsız kitapsız girişimlerin sonuçlarından emin olmadığı için temkini elden bırakmıyor. Kimsenin bir parçası olmadığı, olmak da istemediği delice bir plan var ortada.

ABD Başkanı’nın en büyük hevesi de malum; gümrük vergilerini artırarak ABD’nin ticari dezavantajlardan kurtarmak arzusu… Daha önce taksit taksit başlattığı girişimi genişletti ve gümrük vergilerini artırdı.

Amerika’nın elbette küresel ticarette büyük bir üstünlüğü var. ABD eksenli ticaret ve güvenlik modeli Batı eksenli dünyanın lideri olarak tayin edici bir güç. Teknolojik, ticari ve askeri üstünlük de ABD’nin elinde. Bu alanların hepsinde tayin edici, öncü ve icat edici olarak güç ve kapasite sahibi. Bu güce nasıl ulaştığı uzun bir Amerika tarihi analizi gerektirir ama özellikle Avrupa ve özgür dünyayla kurduğu ittifak ilişkisinin bu başarıda olmazsa olmaz payı olduğu açık… Amerika, gücünü kendi insan malzemesi, verimlilik üreten sistemi ve ilişki kurma kapasitesine borçludur.

Bugün Trump’ın dayattığı model ise bunun tam zıddı bir tasarım içeriyor. Esasen bir felsefesi yok ama “Biz bize yeteriz” şeklinde özetlenebilir ama bazen bu da değil. Çünkü aynı zamanda dünyanın bir numaralı süper gücü olmaktan, hatta fetih planlarıyla bunu geliştirmekten de vazgeçemiyor.

Trump’ın gümrük vergilerini artırmak üzerine oturttuğu politika sonuç alamayacak. Alacak olsaydı zaten, ABD dahil ülkeler baştan beri böyle yapardı. Vergi duvarları arasında yaşamak en iyi yol olsaydı zengin/fakir bütün ülkeler bu yolu seçerdi. Kimse küresel ticareti geliştirmeye uğraşmaz, kendi pişirir kendi yerdi.

Dünya en azından bin yıldır aktif uluslararası ticaret yapıyor; imparatorluklardan ulus devletlere kadar herkes bu düzenin daha verimli işlemesi için model geliştiriyor. ABD de bunun dışında kalamaz, adı sanı duyulmamış bir Afrika ülkesi de…

Çok muhtemel ki sahip olduğu büyük ticari ve finansal üstünlüğe rağmen ABD de gümrük duvarları arkasında daha iyi hale gelemeyecek. Karşılıklı vergi artışları gelecek, dünya ekonomisi bundan etkilenecek ama Trump’ın açtığı ticari savaşın ömrü uzun olmayacak. Çünkü, birçok alandaki üstünlüğüne rağmen ABD, kendisini üstün kılan bu düzeni değiştirme kudretine sahip değildir. Trump’ın estirdiği güçlü rüzgarın aksine hazırlıklı da değildir.

YORUMLAR (33)
YORUM YAZ
İÇERİK VE ONAY KURALLARI: KARAR Gazetesi yorum sütunları ifade hürriyetinin kullanımı için vardır. Sayfalarımız, temel insan haklarına, hukuka, inanca ve farklı fikirlere saygı temelinde ve demokratik değerler çerçevesinde yazılan yorumlara açıktır. Yorumların içerik ve imla kalitesi gazete kadar okurların da sorumluluğundadır. Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır. Özensizce belirlenmiş kullanıcı adlarıyla gönderilen veya haber ve yazının bağlamının dışında yazılan yorumlar da içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır.
33 Yorum
  • Birisi / 03 Nisan 2025 21:58

    Eğer, Trump, ABD'nin büyük tekellerinin istediği şeyi yapıyorsa, başarılı olur. ABD ekonomisi, iç bünyesini toparladiktan sonra, tekrar normal politikasına geçer. Tabiki büyük tekellerin isteğine uyuyorsa bu olur

    Yanıtla (0) (0)
  • Hikaye / 03 Nisan 2025 19:47

    Ne bekliyordunuz?Abd deki taban sınıf denilen en dipteki sınıfın seçtiği vasıfsız adamdan?Kendileri gibi olanı seçtiler.Sonuçlarına tüm abd ve dünya katlanıyor.Abd bu yobaz kafa Trumpla diğer seçimi zamanında yapamaz demedi demeyin.Kendini seçenler daha da yoksullaştıkça trumpa nefret artacak.

    Yanıtla (1) (0)
  • Tsli / 03 Nisan 2025 19:27

    Bravvo hükümet şöyle yapmali muhalif herkesi dağdaki çobana kadar hapse atmaki. Vatandaşa sormalı hangi partidensin, akp demese tütün atın demeki. O günler yaklaştı. Hükümet iyi yolda

    Yanıtla (0) (0)
  • Ali Rıza / 03 Nisan 2025 02:56

    Trump haklı, çok güzel yapıyor, herkes aklını başına devşirecek, çalışacak üretecek, avuç açmayacak, öyle beleş yok. Düşünün bütün devletler ABD parası kullanıyor, herkes Dolar peşinde, bizim bayrak vatan Sakarya diye çırpınan herkes Dolar saklamıyor mu? . KKM ne ki? Adamın parası ürünleri üniversiteleri bu kadar kıymetli iken neden bundan istifade etmesin?. Biz bakın otuz beş yıllık diplomayı şıp diye iptal ettik mi?, parti başkanını içeri tıktık mı?, daha saymaya gerek yok sanırım.

    Yanıtla (7) (1)
  • Matrakçı... / 03 Nisan 2025 17:18

    Ticaretin mantığı alış,veriş sen kendi kuralını dayatırsan onun adına Ticaret denmez..Yaptırımlar ile ticaret yapamazsın..abd sonunu hazırlıyor...

    Yanıtla (1) (1)
  • Matrakçı... / 03 Nisan 2025 17:08

    Turmp maalesef başaramayacaktır..Üreten Çin en büyük rakibi..İspati ,,yıllık Enerji üretimi kıyası ile gayet net...abd iki katı civarında enerji üretiyor..Üreten döver finalde..

    Yanıtla (0) (1)
  • Okur Karar / 03 Nisan 2025 14:26

    Trump hem Amerikanın hem de Dünyanın ekonomisini batıracak.

    Yanıtla (3) (0)
  • Efedamat / 03 Nisan 2025 13:41

    ABD de fiyatlar artmaya İşsizlik yükselmeye başlayınca bu sefer Trumpa oy verenler beyaz saraya yürüyecek.
    Oy verenler Tıpkı bizim gibi dizlerini dövecekler.

    Yanıtla (6) (0)
  • Tsli / 03 Nisan 2025 13:18

    Adı muftuymus, anladilan kalbi vicdani müftü değil.halki kin ve nefrete düşmanlığa kanunu hangi fiili ve sözleri kapsiyor.

    Yanıtla (4) (0)
  • VD / 03 Nisan 2025 12:26

    Trump her ne kadar Cumhuriyetçiler tarafından seçildiyse de Cumhuriyetçilerin bu güne kadar savunduğu "küresel kapitalist sistemi güçlendirme" politikasına zıt bir politika izliyor ve ABD halkını yoksullaştırarak final yapacak...

    Yanıtla (4) (0)
  • Okur / 03 Nisan 2025 10:37

    Trump ın yaptıkları, umduğu sonucu vermeyecek. Sanıyor ki gümrük duvarlarıyla, ABD dışına kaçan sermayeyi/sanayiyi tekrar ülkeye getirebilir. Ekonomideki Fiyat mekanizması,Dış ticaret hadleri ve mukayeseli üstünlük teorisi cahili bir adam.

    Yanıtla (3) (0)
  • Dr / 03 Nisan 2025 10:07

    Uygulanan ekonomik kararlar bol para, az ve pahalı mal, enflasyon olarak geri döner

    Yanıtla (3) (0)
  • Takipci / 03 Nisan 2025 10:03

    Trump atamiz Osmanliyi taklit ediyor. Atamiz Osmanli Padisahlari dermis ki: Atimin ayak bastigi her yer benimdir, Trump da diyor ki: Adini andigim her yar benimdir...

    Yanıtla (3) (1)
  • Tsli / 03 Nisan 2025 09:49

    Ey bahceli15 temmuzda sokağa çıkan milletti. Şimdide sokağa çıkan hükümete karşı millet kakkina arıyor.milleti milleti kirdiracakmisi. Karanlık planlar söylemler bahçeli neden söylemine dikkat etmez anlamıyorum.

    Yanıtla (4) (0)
  • Ali / 03 Nisan 2025 09:32

    Trump ta yerli ve millilik yolunda birileri turkiye yi ona gostersin iste son 10 yildir yerli ve milli politikadan ulkenin ne Hale geldigi ortada.

    Yanıtla (2) (0)
  • karar okuru / 03 Nisan 2025 08:35

    Trump ve benzeri kafalar kisa vadede insanlara cazip gelip kafa karistirabilir ama orta ve uzun vadede peslerindeki kitleyi felakete suruklerler.

    Yanıtla (7) (0)
  • Fani / 03 Nisan 2025 06:21

    Güç dengeleri değiştirir, yokluk mertligi bozar. Bize üretim, paylaşım ve adalet şarttır. Bunların başında eğitim gelir.

    Yanıtla (5) (0)
  • hakki varyemez / 03 Nisan 2025 06:08

    trumpin ulkesine verdigi zararin telafisi mumkun olacak mi? yoksa 51.eyalet hayalleri kurarken eldeki bazi eyaletler de birleikten ayrilacaklar mi? ulkede milyonlarca kacak gocmen oldugu halde issizlik yok iken americalilarin calismayacaklari islerde cok ucuza calisan bu kacaklari ulkeden gonderip hayalini kurdugu uretim sektorunu nasil ve kimlerle basaracak? trumpin secilmesinde en onemli etkenlerden biri refah seviyesnin her gecen gun kotuye gitmesiyken fiyat artislari simdiden hissediliyor

    Yanıtla (3) (0)
  • Ali cavcav / 03 Nisan 2025 04:53

    USA son elli yilini oynuyor, sonra Avrupa ve Cin. Tarih hep tekrar eder

    Yanıtla (4) (1)
  • karar okuru - ... / 03 Nisan 2025 02:45

    aynı bizim nass gibi, trump da temeli olmayan bir deney yapıyor.
    deneyin sonucunda enflasyon ve fakirlik artınca, 2 sene sonraki temsilciler meclisi seçimlerinde gücünü ve toplumsal desteği büyük ölçüde kaybeder, tabii hakimler daha önce onu görevinden azletmezse.

    Yanıtla (8) (0)
  • Karar okuru / 03 Nisan 2025 01:39

    ABD de ne yazıkki bizdekine çok benzer bir lümpen popülizme savruldu. ABD’ yi 2. Dünya savaşına sokan dünyanın geri kalanından soyutlu olarak güvende olamayacağı gerçeği idi. Nitekim Avrupalı bazı ahmak yönetimlerin Hitleri yatıştırma tavizlerinin onu cesaretlendirip, güçlendirdiği ve önleyemediğini gören ABD “bana dokunmayan yılan bin yaşasın diyemedi” belayı bırakırsa üstüne daha güçlü geleceğini gördü. Durum bu gün de benzer.ABD Batı ittifakı içinde güçlü ve güvendedir, bunu da yakında anlar.

    Yanıtla (5) (1)
  • Karar okuru / 03 Nisan 2025 01:38

    Başaramaz inşallah

    Yanıtla (2) (0)